Het Airbornepad Market Garden is een lange-afstand-wandelpad van 220 kilometer van Lommel naar Arnhem. Dit wandelpad is door de wandelsportvereniging OLAT in september 2004 geopend in het kader van zestig jaar bevrijding. De route gaat zo veel mogelijk over onverharde wegen en paden. Het is een nabootsing van de route waarlangs de geallieerden in 1944 de bevrijding van Nederland zijn begonnen. Langs de route wordt er diverse malen herinnerd aan de slachtoffers die gevallen zijn.

Hier is alvast een kaartje van de complete route. In de kleuren rood en groen zijn de etappes weergegeven, zoals ze ook in het wandelboekje staan. In geel zijn etappes weergegeven die we aanvullend (maar ook vermeld in het boekje) willen lopen.

Een track van de hele route, incl stempelposten, kan hier gedownload worden

Bijna is het dan zover, volgende week gaan we starten. Al een paar maanden geleden hebben we het plan opgevat om eens een lange afstandtocht te lopen. En al heel lang speelde bij ons de gedachte om het Airbornepad eens te doen. Dus dan maar de stoute schoenen aangetrokken en de voorbereidingen gestart om deze tocht te maken. Eerst moesten we het routeboekje kopen. Vervolgens lid geworden van "Vrienden op de fiets" om achter de adressen te komen voor de overnachtingen. Heel wat moeite is er in gestoken om gegevens te achterhalen voor de gps. Maar tevergeefs. Blijkbaar zijn er nog niet veel mensen die deze tocht hebben gelopen met een gps of men heeft nog niet de moeite genomen om de tracks ter beschikking te stellen.

Een aantal avonden ben ik bezig geweest om de tracks in te voeren in de computer vanuit het wandelboekje. Ook de gegevens over stempelposten en overnachtingen heb ik ingevoerd. En omdat we als hobby ook nog geocachen (www.geocaching.nl, teamnaam jamalipi), heb ik de caches op de route uitgezocht en ook ingevoerd in de computer. Het plan is om deze verschillende tracks op deze site tepubliceren. Misschien dat iemand anders er ook iets aan heeft.

Een andere uitdaging was het om te plannen hoe we bij het vertrekpunt konden komen. Allereerst het nederlandse deel, dat was niet zo moeilijk: www.9292ov.nl kan hiervoor goed gebruikt worden. De trein naar Eindhoven en dan een bus (lijn 472) naar Luyksgestel. Maar toen het gedeelte om in Lommel te komen. Dat kostte meer moeite. Uiteindelijk vonden we een site waarop te zien was dat we buslijn 172 vanuit Luyksgestel naar Lommel kunnen nemen.

De komende paar dagen gaan we ons maar bezighouden met de bepakking. Wat nemen we mee, of wat kan toch wel thuisblijven.

Hier nog een overzicht van de te lopen routes per dag:

De overnachtingen zouden we doen op Bed & Breakfast adressen. Hiervoor waren we eerder al lid geworden van Vrienden op de Fiets. Hiervan donateur worden voor € 7,- per jaar per gezin is natuurlijk een kleinigheidje. Vooraf hadden we al wat adresjes uitgezocht.Vandaag was de tijd gekomen om de de overnachtingen te reserveren. Tsjonge, dat viel nog niet mee. Natuurlijk waren de geplande B&B's niet beschikbaar. Dat zal je altijd zien. Het dichtstbijzijnde alternatief lukte ook niet. 't Leek zelfs wat vroeg in het jaar te zijn, want meerdere keren kreeg ik het argument te horen, dat het te koud was. Maar uiteindelijk toch twee adresjes gevonden. De verdeling van de route moest wat aangepast worden, maar dat lukte uiteindelijk ook nog. De eerste dag willen we overnachten op het vakantiepark van familie van Lookeren (Borkel en Schaft) en de tweede nacht zullen we gebruikmaken van de gastvrijheid van mevr. van Lingen in Valkenswaard. We zijn benieuwd!

Vandaag was het dan zover. Bepakt en bezakt konden we de trein van 08:30 nemen naar Utrecht. Daar overgestapt voor de trein naar Eindhoven. Deze had zo'n 15 minuten vertraging, dus het werd spannend of we de bus wel konden halen in Eindhoven naar Luyksgestel. Dit ging gelukkig goed, zodat we om 10 uur buslijn 172 konden nemen naar Luyksgestel. Daar aangekomen werden we "gedropt" op een parkeerterrein van de brandweer, waar na zo'n 10 minuten een buurtbus arriveerde om ons naar Lommel te brengen. Het leek er wel op of de chauffeur 2 marsmannetjes zag, zo verbaast. Maar ja, hij snapte dan ook niet dat wij al vakantie hadden en in Belgie nog niet. Pieter vond hij nog te klein om te moeten betalen, dus al brommend vond hij het genoeg om 1 stripje in rekening te brengen. Al rijdend ontwikkelde zich een geanimeerd gesprek over de wandeltocht. Hij vroeg nog waar we de tocht moesten beginnen. Toen ik zei dat dat bij de kerk was, wist hij genoeg. Er was maar 1 kerk in het dorp. Hij vond het jammer dat hij daar niet langs kwam en ons daar naartoe brengen ging wat te ver. Om 11:20 zette hij ons er zo dicht mogelijk bij af, ook al was daar geen halte. Vanaf daar was het nog zo'n 500 meter lopen naar de kerk.

Maar eerst nog een cache meegepikt. Vlakbij de kerk lig een park, het burgemeesterpark achter een gerenoveerde villa. Daar lag 1 van de caches die we tijdens onze wandeltocht wilden loggen. Omdat er aan de andere kant van het park een zwerver lag uit te rusten, moest dat wat in het geniep gebeuren, maar achter zo'n dikke boom was dat geen probleem.

Toen op naar de kerk. Daar aangekomen zochten we eigenlijk iets wat het begin van het airbornepad aan zou duiden, maar dat was niet te vinden. Hoewel het monument voor de kerk er best voor in aanmerking kwam. Even wat onwennig om de route te vinden, liepen we aan de hand van onze gps door een drukke winkelstraat en een hoop bebouwing. Jammer genoeg was dit niet zo spectaculair. Af en toe was er wel een heel leuk stukje door wat bebossing. Maar op deze manier was het goed om te wennen aan gps en de routeaanduiding. Af en toe keek de lokale bevolking wat vreemd op om ons daar zo te zien lopen. Ook de paarden in de wei keken ons achterna. Toen we om 12:00 het dorpje achter ons lieten, liepen we door een grasweide richting het kanaal. Per abuis waren we van mening dat we het jaagpad moesten volgen, dus door de bosjes overgestoken naar het kanaal. Toen een stukje terug gelopen om een kazemat te bekijken. Daarna over het jaagpad naar de eerste brug. Daar het bospad opgepikt tot aan een hoge bunker. Wat zou daar de functie van zijn geweest? Hier ontmoeten we ook nog een paard met wagen. De koetsier had redelijk wat moeite om het geheel wat fatsoenlijk langs de plassen en gaten in de weg te loodsen. Na de hoge bunker linksaf weer terug naar jaagpad langs het kanaal. Vervolgens dit pad gevolgt tot aan de 2de brug. Hier was dan ook onze eerste stempelpost. Toepasselijke naam: Restaurant "de brugwachter". Daarna de brug overgestoken en bij monument even gepauzeerd en een boterhammetje gegeten. Vervolgens de weg gevolgt. Helaas hebben we bij de grens het monument gemist. Volgende keer moeten we die toch ook maar in de gps zetten. Als je het niet weet, loop je er zo voorbij. Na zo'n 600 meter rechtsaf over het betonpad wat vervolgens overging in een graspad. Onderweg nog langs een schitterend huis gelopen waarvan de bewoner(s) waarschijnlijk een hobby hadden om dieren te houden, zoals kangoeroe's, geiten, enz. Hele mooie bouwsels in de wei, die ons deed denken aan een biervat wat we in Oostenrijk weleens op een trein hebben gezien. Toen de afrasting ophield, liepen we zo een groensingel in.
Wat een rust! Heel mooi paadje, af en toe wat modderig, maar ja, wat geeft dat! Zo liepen we zo'n 2,5 kilometer over dat op en neer golvend paadje langs een zandwinning. Aan het eind gekomen van dit pad, staken we een verkeersweg over en kwamen toen langs gigantische bramenstruiken. Linksaf geslagen kwamen we zelfs nog andere wandelaars achterop, die zich stilletjes afvroegen wat die man en zijn zoon (?) hier moesten doen. "'t Was toch nog geen vakantie?". Zo liepen we dan door de bebossing richting verkeersweg. Voorbij het tankstation zijn we van de route afgeweken om naar ons overnachtingsadres te lopen aan de "Achterste Burg". Hier kwamen we rond 16:00 uur aan. En konden we gaan genieten van een welverdiende rust.

Nou dat was me het nachtje wel. We hebben allebei niet zo goed geslapen. Gisteravond de wekker van de gsm ingesteld op 06:30, maar we werden al eerder wakker van het gekraai van een haan ergens in de buurt. Dan er maar uit. Toen we aan tafel zaten zag ik dat het nog geen half zeven was. Nou ja, maakt niet uit. We waren in ieder geval om kwart voor zeven al klaar om te vertrekken. Buiten was het nog aardedonker, 0 graden op de thermometer, dus toch de muts maar op en de wanten aan. Zo gingen we weer op pad. De weg die gistermiddag nog modderig was, was nu hard bevroren. Via via moesten we de route weer oppakken ergens in de buurt waar we die gistermiddag hadden verlaten. Eerst weer een stukje langs de Luikerweg en toen ergens rechtsaf langs de bosrand. Die liep af en toe zo dicht langs het prikkeldraad dat we bukkend onder de takken door moesten. Toen we door een bocht liepen achterlangs een boerderij zagen we een hert nog rap het bos weer induiken. Toch wat stiller lopen, werd het devies. Een eindje voor het natuurgebied "Liskes" kwamen we weer op de route terecht. Met de opkomend zon in de rug, liepen we zo naar het gebied "Maaij". Wat een rust.Vanuit de vogelhut nog een mooi overzicht over de plassen. Bos en akkers wisselden zich af. Langs de boomkweker was het nog heel lastig lopen. Wat een diepe sporen zaten daar in de grond. Daar moet zelfs een robuuste trekker nog moeite mee hebben gehad. Vervolgens kwamen we weer in het bos terecht, waar we het pad weer konden volgen tot aan de verkeersweg. Rond kwart voor tien kwamen we bij het pannenkoekenhuis aan. Hier kregen we een teleurstelling te verduren. Op een bord bij het restaurant stond dat de zaak pas vanaf half twaalf open was. Da's dan pech. Helaas misten we daardoor ook een stempel. Maar niet geschroomd. Dan het bos maar weer in voor een poging bij een volgend restaurant. Zigzagsgewijs liepen we door de Mapieheemden naar de Mapie. Via een plankierpad kwamen we dat gebied in. Hoe mooi! Een vogelaar volgde ons op de fiets. In de verte zat een witte reiger op een eiland. Heuveltje op, heuveltje af. Dankzij de gps konden we deze route mooi volgen, want de bewegwijzering was hier niet optimaal. Pieter had het hier naar zijn zin. Hij kon het niet laten om met grashalmpjes mijn humeur te testen. Maar dat viel tegen. Over een zandpad liepen we weer richting verkeersweg. Op een splitsing konden we zelfs nog kiezen om naar Sluis te lopen. Laten we dat maar niet doen. In de verte lonkt een restaurant bij de "Venbergse watermolen". Nou, da's dan de tweede tegenvaller. Om half twaalf kwamen we daar en het restaurant ging pas om half twee open. Het water liep ons wel door de mond, toen we op de menukaarten konden zien wat lekkers er aangeboden werd. Maarja dan maar een boterham met kaas en weer verder. Via het zuidwesten kwamen we Valkenswaard binnen. Door bebouwing was dit weer een minder interessant stuk om te lopen. Het laatste stuk van de router richting stempelpost Stayoky was wel weer mooi. Om 13:00 uur konden we daar onze stempel ophalen. Daarna moesten we nog zo'n 2 km lopen naar ons overnachtingsadres in centrum Valkenswaard. Eerst een eettentje opgezocht om toch onze zuurverdiende pannenkoek te verorberen. Heerlijk zo´n spekpannenkoek na een tocht van 28 km. Toen naar het B&B adres. Daar werden we gastvrij ontvangen. Na een kopje thee en wat ervaringen met Jettie uitgewisseld te hebben (ze liep zelf ook veel) hebben we onze voeten wat rust gegeven. Na een douche zijn we nog even de stad ingegaan. Om half elf lagen we op één oor.

Om zeven uur liep de wekker af. Eventjes later konden we aanschuiven aan een ontbijttafel, die in een luxe hotel niet zou misstaan. We werden overladen met broodjes en verhalen over de omgeving. Nuttige informatie over de Dommel en de Tongelreep waar we later op die dag nog voordeel van hebben gehad. Om kwart over acht namen we afscheid van Jettie en gingen we op weg naar het hotel Stayokay om daar de route weer op te pikken. Even later doken we daar het bos weer in. Toen bleek ook dat we wat aan de late kant vertrokken waren. We zouden toch stevig door moeten stappen om nog een beetje speling te hebben bij aankomst op het station in Eindhoven. Dus flink de pas erin. Al gaande zo door het bos ten noorden van Valkenswaard bleek ook dat we een modderig tochtje zouden krijgen. Het was nu zo'n 6 graden boven nul en wat de vorige dag hard bevroren was, was nu een modderige bende. Maar niet getreurd, de wasmachine draait toch wel.We genoten volop van deze mooie route, want dat kan er ook van gezegd worden.Dit duurde zo totdat we in Waalre kwamen. Rond kwart over 9 kwamen we bij onze volgende stempelpost. Die leek eerst wel gesloten te zijn, maar vanwege de bevoorrading was er toch een deur open. Gelukkig wilde men ons graag voorzien van een stempel en zelfs werd er nog drinken aangeboden. Vanwege de "haast" die we hadden, sloegen we dat maar af en vervolgden vlug onze tocht richting Eindhoven.

Ook tussen Waalre en Eindhoven konden we zo mooie bossen bewonderen. Ook minder mooie toen we op een splitsing kwamen die ook gebruikt werd (zo leek het) als vuilstort. Wat een bende! Zo kwamen we langs het "Gat van Waalre", staken schuin de heide over en liepen langs de bosrond richting snelweg. Bij een viaduct in aanbouw was het even goed opletten. Zeker omdat we in die omgeving nog een cache willen oppikken. Rond half twaalf zag Pieter hem liggen terwijl we onder "hoge spanning" zochten. Hier was ook de splitsing voor de westelijke route rond Eindhoven, die ook als enige aangegeven stond. Maar misschien was vanwege de werkzaamheden een bordje verdwenen. Dan maar de route gevolgd tussen de snelweg en het golfterrein. Hier zouden we ergens linksaf moeten slaan, tussen de golfterreinen door, maar die zagen we niet. Dan maar verder en bij de geasfalteerde weg linksaf. Na een paar honderd meter rechtsaf langs een clubgebouw. En toen maakten we de fout door te vroeg linksaf te slaan, zodat we na zo'n 500 meter erachter kwamen dat we vanwege het opdoemende moeras niet meer verder konden. Dus dan maar terug. (volgende keer toch nog beter op de gps kijken) Vlak voor het bruggetje zagen we de routepaaltjes en liepen we zo vlak langs de rivier de Tongelreep. Tsjonge dit maakte weer veel goed. Vergeten werden de pijntjes bij het lopen door "de groene long van Eindhoven". We volgden de rivier langs zijn linkeroever totdat we bij een geasfalteerde weg kwamen. Die staken we over en liepen nog een klein eindje langs de Tongelreep. Evenals een andere wandelaar die een stukje voor ons uitliep, maar met zijn gympies duidelijk meer moeite had met het modderige pad. Even verderop werden we aangesproken door twee dames die hun hond uitlieten, waarna een discussie tussen die twee ontstond over de te volgen route naar het station. We waren zo eigenwijs om toch maar de techniek in de vorm van een gps te volgen. Even later kwamen we bij de Genneper watermolen. Na deze bewonderd te hebben, sloegen we rechtsaf en liepen langs de Dommel door het "Frater S.D. Heempark" en het Stadswandelpark (met het  "Lex en Edo Hornemannplantsoen" en het "Anne Frankplantsoen), langs het stadskantoor. Hier wijkten we even van de route af om het monument voor het stadskantoor nog te zien. Dat hoorde immers ook bij deze tocht.Dat de laatste loodjes het zwaarst wegen, bleek ook hier maar weer. Het begon ook nog eens stevig te miezeren. Vlug maar weer verder. Even later zagen we de gele wagons van de NS tussen de bebouwing door. Op de splitsing was er even twijfel of het station nu links of rechts was. Om half een waren we op het station, waar we nog vlug een broodje kochten, voordat de trein vertrok.Onze eerste ervaring met dit wandelpad was buitengewoon. Natuurlijk zijn er mooie en minder mooie stukken, maar over het algemeen konden we deze drie dagen wel een groot succes noemen. We zien nu al uit naar de volgende etappe.

Het duurt (helaas) nog wel een paar weken, maar voor de zekerheid hebben we vandaag toch maar de overnachting al gereserveerd. De route staat al een poosje op de computer klaar. We hebben wel wat aanpassingen aan het routeboekje gedaan, want ondanks dat we niet voor de alternatieve route rond Eindhoven hadden gekozen, wilden we toch het monument op kaart C bezoeken. Dat is toch wel een redelijke omweg, hopelijk is het de moeite waard. Hopelijk wordt het weer een mooie tocht, aan de voorbereidingen zal het niet liggen. We zien er weer naar uit! Zoals het er nu naar uitziet, lopen we de volgende route:

Ondanks dat de gastvrouw het niet gewend was om zo vroeg uit bed te gaan, was het toch geen probleem om om half acht te ontbijten, ook daar ontbrak het weer aan niets. We konden zelfs nog lekkere boterhammen meenemen voor een lunchpakketje. De gastheer gaf nog aanwijzingen hoe we het erf en de akker over moesten lopen. 't Was inderdaad op het eerste gezicht wat vreemd, om zo de route te vervolgen, maar 't was des te leuker. Via een plank over de sloot langs de coniferen. De route liep langs boerengehuchtjes en mooi lanen. Tot we op een punt kwamen waar we op de gps niet konden zien welke richting we uit moesten. Toen bleek dat het geheugenkaartje niet goed erin zat. Gelukkig was dat gemakkelijk te verhelpen en konden we snel weer verder. Het viel ons op dat we heel wat meer vogels hoorden dan in februari. Logisch natuurlijk. Ook was het verschillend of we tussen de weilanden liepen of langs de akkers. Even verderop mochten we ons route door het bos vervolgen. Hier klopte de gpstrack ook niet helemaal, maar het routeboekje gaf uitkomst. Uit het bos gekomen kwamen we in het dorpje St. Oedenrode en zagen we voor ons kasteel Henkeshage. Daar liepen we omheen en kwamen zo in de bebouwde kom van het dorp. Even verderop was een stempelpost. Gelukkig hoorde een stofzuigende vrouw ons geklop en die was zo aardig om ons aan een stempel te helpen. Toch wel lastig al je vroeg vertrekt. De meeste horeca gelegenheden anex stempelposten zijn dan nog gesloten. Nog een mooie foto kunnen maken van een leuk dorpsgezicht met pomp. Het volgende markante punt was de begraafplaats. Daar moesten we om de "cavalerieheuvel" lopen en over de begraafplaats weer naar de uitgang. Langs mooie paden en indrukwekkende monumenten kwamen we nog andere herinneringen aan de historie tegen. Pieter moest even in de klomp plaatsnemen om vastgelegd te worden op de "gevoelige plaat". Vervolgens langs nog meer monumenten kwamen we langs een mooie stuw. Hier is de Dommel toch al wat breder dan aan het begin van de route. Vervolgens de rotonde over, waarna we bijna de verkeerde weg insloegen. De route liep verder langs de bebouwde kom en weer mooie boerenplaatsen. We passeerden nog een heel stuk nieuwbouw. Nadat we de verkeersweg overstaken, mochten we de route vervolgen over een leuk paadje langs de weg. Even verderop de rotonde over en langs de boerderijen weer verder. Wat verderop kwamen we langs een voormalige vuilstort. Daar hebben we even wat gerust op een bankje en een boterhammetje gegeten. Toen we weer verder gingen, kwamen we al vlug in een bos waar het paadje zo onduidelijk was dat het nog een soort spannend werd. Uit het bos gekomen kwamen we in het dorpje Eerde, waar een monument bij de molen herinnderd aan de strijd die hier gevoerd is. De molen stond nog in de restauratiesteigers, dus daar was helaas niet veel van te zien. Even verderop de weg over gestoken en de route vervolgd langs een voormalige spoorlijn. Dit stuk duurde zo´n 3 kilometer en duurde tot we bij het kanaal kwamen. Die staken we via de fietsbrug over en kwamen zo in Veghel. Ook hier zijn mooie plekjes te ontdekken. Een heel stuk werden we achtervolgd door twee nonnen. Helaas konden we de cache niet vinden. Ook hier weer een monument. Onze route was tot aan de stempelpost, maar ook die was weer gesloten. Helaas. Nog snel een frietje en een broodje genuttigd voordat we het busstation op konden zoeken. We hadden er weer ruim twintig kilometer opzitten. We zijn nu bijna op de helft van het wandelpad en zien nu al uit naar de volgende etappe.

't Is weer zover. Hoewel het nog ver weg is, begint het toch weer te kriebelen.'t Leek me verstandig om met zowel onze als onze gastheer/vrouw vakantie in het vooruitzicht, maar alvast de overnachtingen te regelen. En inderdaad: bij het eerste adres (in Zeeland) vingen we bijna bot. De mensen van dit gastadres waren op vakantie. Gelukkig werden we prima geholpen door de tijdelijke bewoner.

Het tweede adres in Overasselt leverde minder problemen op. Ook daar kunnen we terecht. De gpstracks staan al klaar. Maar eerst gaan we nog met z'n allen op vakantie.

Vandaag was het dan weer zover, we gaan weer beginnen aan een traject van 3 dagen. Met de trein van 08:40 uur naar 's-Hertogenbosch en daar lijn 158 naar Veghel, waar we rond half elf aankwamen. Eerst nog even gekeken of we bij het restaurant Marktzicht 32 nog een stempel konden halen, maar ook nu was het restaurant gesloten. Dus toen de kuierlatten maar aangetrokken en rechts van de markt de route weer opgepikt. We liepen door de stad richting Mariaheide. 't Was hier een daar goed opletten waar de route liep, maar samen met de beschrijving, de kaart en de gps kwamen we er wel uit. Vlak voor Het bord Mariaheide moesten we rechtsaf een groensingel in en zo liepen we ten westen om het dorp heen. Na het dorp voor spoorhuisje  rechtsaf over voormalige spoorbaan, wat nu een graspad is. Om iets voor 12:00 uur gegeten op een bankje bij de voormalige spoorbrug over het snelstromende riviertje de “Leijgraaf”. Daarna verder richting Uden. In de stad nog een ijsje gekocht. Even verderop kwamen we bij het oorlogskerkhof. Hier liggen 703 soldaten begraven. Na Uden gingen we dan eindelijk weer het bos in. Zo liepen we langs de jeugdgevangenis “De Corridor”. Dat was wel weer een moment om de benen wat rust te gunnen. In het gras even genoten van een appeltje. Toen door het bos op naar Zeeland. Pieter vond hier nog een grote denappel voor z'n “moesje”. Vlak voor Zeeland gestopt om een stempel te halen bij “De Pannenkoekenbakker” en van de gelegenheid gebruik gemaakt om een colaatje te drinken. Toen konden we weer verder naar het overnachtingsadres. Daar was in eerste instantie nog niemand thuis, zodat we eerst nog de molen en de kerk konden bewonderen. Om 17:30 waren we bij het B&B adres. En wat voor adres! 't Was een oude boerderij die authentiek was verbouwd. Wij sliepen op de “hooizolder”. De dag was warm, veel stad en veel herrie van F16's van Volkel.

Hoewel we al veel eerder wakker waren door het gekraai van een haan, liep de wekker om 07:00 uur weer af. Na een heerlijk ontbijt konden we om kwart voor acht weer aan de wandel. In het begin was het even lastig om het goede pad te vinden. 't Was niet altijd goed aangegeven. Ook bij de rotonde was het even zoeken. Vervolgens langs allerlei polderweggetjes via “Het Witte Huis”. Eindelijk het bos in via een doodlopende weg. 't Werd tijd want een beetje schaduw is welkom: 23°. Vervolgens liepen we langs de “Reeksche Heide”, langs de crossbaan naar “De Kleine Elft”. Op dit kruispunt stond al sinds 1600 een pleisterplaats voor reizigers. In de oorlog woonde er een molenaar, maar daarna werd het weer een hotel, totdat het in 1972 gesloopt moest worden ten behoeve van de rijksweg 321. Tijdens Market Garden passeerden hier onafzienbare rijen militaire voertuigen van de britten. Daarna het bos weer in. Even verderop langs het terrein van de mineursopleiding. Na een heel einde linksaf over een polderweg het bos uit. Zo liepen we richting Velp. Vervolgens over veel polderweggetjes richting Escharen. Vlak voor het dorp linksaf richting Grave. Daar liepen we langs het water door een park het oude vestingstadje in. In Grave hebben we een terrasje opgezocht. Eerst nog even de kerk in voor een foto van het orgel. Bij de Gouden Leeuw tosti's en cola besteld. Bij levering kregen we nog een groot gedeelte van bier over onze broeken heen. Na deze lunch een cache opgezocht en gevonden. Vervolgens via een asfaltweg langs de maas naar de brug. Eerst nog foto's gemaakt van het monument en toen over de brug. Na de brug nog een poosje gekeken bj het sluisje en de 2de cache opgezocht en gevonden. Toen langs de maar en de vestingwerken van Menno van Coehoorn. Vervolgens via de dijk naar het monument bij Schoonenberg. En wat was het heet: bijna 31°! Af en toe hadden we nog een beetje schaduw maar ook daat hield op een gegeven moment op. Bij de Kasteelse straat richting Overasselt voor het B&B adres. Eerst nog een reuze ijs met cola gegeten en toen naar het overnachtingsadres. Daar was alles weer prima en we konden op een eigen kamer heerlijk uitrusten. Dat hadden we dan ook wel verdiend: 31km gelopen.

Ondanks dat onze gastheer niet zo vroeg uit bed wilde, zaten we toch al op 07:15 aan het ontbijt. Om iets over half acht vertrokken we naar het startpunt voor de vandaag: de Kasteelse straat. 't Beloofde vandaag een hete dag te worden, met in de loop van de middag kans op onweer, dus we wilden voor die tijd al op ons eindpunt (Groesbeek) zijn. Zo liepen we een poosje langs een provinciale weg richting De Hatertsche vennen. Maar eerst kwamen we nog langs de ruine van St. Walrickkapel. Een kapel die gekenmerkt wordt de de vele lappen stof die in de bomen hangen: het koortsafbinden. Na de kapel langs de vennen, bij het hoogste punt nog even genoten van het uitzicht. En daarna door het bos naar het stadje Heumen. Dit was een stuk zoals we het graag zien: bospaden, klaphekken en veel bomen. In Heumen nog even gerust bij een mooi oud kerkje en toen weer verder. 't Was al vroeg warm. Om 09:00 was het al ruim 23°. Vlak bij de sluis passeerden we nog een monument voor de gevallenen van 10 mei 1940. Bij de sluis zelf nog even gekeken naar wat passerende schepen. Na de sluis de brug over het Maas-Waalkanaal over. Vervolgens liepen we een heel eind langs dat kanaal. In de verte zag de lucht er niet zo goed uit, maar volgens buienradar was het een bui die voor ons langs richting Duitsland ging. Gelukkig bleef het ook droog. Onder spoorbrug door liepen we richting Mook. Bij Mook konden we zien hoe hoog het water gestaan heeft in 1995, dat was niet mis! 12m29 boven NAP. Bij het kerkje van Mook (waarvan de toren stamt uit de tijd van de slag bij Mook in 1574) ligt nog een Britse soldaat begraven. (Waarom niet op het oorlogskerkhof van Mook?). Door het stadje heen liepen we langs het oorlogskerkhof van Mook, waar 322 soldaten begraven liggen. Na het stadje gingen we linksaf het bos in. 't Begon hier al redelijk heuvelachtig te worden. Zo liepen we over de Mookerheide. 't Was zwaar, Pieter was moe en ik kreeg last van m'n hielen. We konden merken dat we er al wat kilometertjes op hadden zitten en het slechte slapen begon zich te wreken. Intussen liep de temperatuur maar op. Maar de omgeving maakte veel goed. In het bos kwamen we langs het restaurant 't Zwaantje. Terwijl Pieter hier een sanitaire stop maakte, zag ik dat het tevens een stempelpost was. Dus nog maar een stempeltje gehaalt. En toen weer verder voor de resterende 5km. Al snel kwamen we uit het bos en liepen we door open veld richting Groesbeek. Wat een hitte: 32°. In de verte zagen we heuvels liggen. Toen we net in Groesbeek waren, kwamen we langs het monument van generaal James Gavin. Even foto's ervan gemaakt en toen weer verder. In het centrum eerst nog wat gegeten en toen de bus opgezocht. Via Nijmegen terug naar huis, waar we rond half vier aankwamen. Alles bij elkaar hadden we ruim 72 km gelopen en wat zeker in onze herinnering zal blijven is de hitte. Tsjonge, jonge wat was het soms warm. Maar gezien de vergezichten hebben we nu al zin in de volgende etappe.

Nog 1 week, dan gaan we weer aan de wandel. De scholen zijn dan weer vrij vanwege herfstvakantie. Volgens planning gaan we dan het traject lopen van Groesbeek naar Oosterbeek.Zo'n vijftig kilometer. 'k Ben heel benieuwd. De overnachting is al geregeld. Volgens de betreffende websites (zie onderaan) vaart het pontje bij Driel sinds 2007 ook in de winter maar dan op beperktere schaal (tussen 10:00 en 14:30 vaart het niet). Kosten voor een overvaart bedragen €0.60 per voetganger. Hopelijk klopt de planning, zodat we toch over kunnen varen inplaats van 10 km omlopen. Enfin, we zien wel, nog 7 nachtjes.....

Website Oosterbeek
Website voetveren

Vandaag gaan we starten voor de 4de etappe. Van Groesbeek naar Oosterbeek in twee dagen. We dachten de trein te kunnen nemen van 08:47 maar door een kapotte bovenleiding hadden we een trein van een kwartier later. Daardoor misten we wat aansluitingen, maar konden toch om iets over elf starten in Groesbeek. Al snel na de start konden we de eerste stempel oppikken in het Nationaal Bevrijdingsmuseum. Toch maar eens onthouden om hier later nog eens terug te komen voor een bezoekje. Het eerste stukje ging over asfalt maar al konden we rechtsaf een heel leuk paadje in. 't Was nog maar half twaalf, maar 't was zo'n mooi weer dat we de jassen daar uitdeden. Even verderop bereikten we de Canadese Erebegraafplaats. Indrukwekkend om te zien hoeveel jonge mensen gesneuveld zijn in een voor hen vreemd land. Passend was de tekst op het monument “Zij stierven opdat wij kunnen leven” Ook konden we hier nog een cache loggen. Na het kerkhof gingen we rechts een zandpad in, waar we het Pieterpad kruisten en de bossen indoken. Wat een schitterende route. Heel heuvelachtig en voorzien van schitterende herfstkleuren. Soms was het lastig om het pad te zien door de vele bladeren. Even later verlieten we de bossen en liepen Beek in. Daar konden we in hotel “Spijker” weer een stempel halen, Iets verderop waren ze aan het kruispunt bezig en was het even zoeken naar het monument. Maar toch gevonden. We verlieten her dorp weer, staken de N325 over en na het riviertje “Het Meer” gingen we linksaf richting Persingen. Met slechts 98 inwoners in 37 huizen is dit met recht het kleinste dorp van Nederland. Bij een mooi kerkje wat oorspronkelijk uit de 13de eeuw stamt, konden we nog een cache loggen. Vervolgens liepen we langs “'t Meertje” richting Nijmegen. Onderweg nog een modern trekpontje uitgeprobeerd, maar dat kostte ons toch teveel moeite. Onder de brug door, liepen we richting Valkhof. Door de winkelstraat, langs het oude stadhuis, langs het Keizer Karelplein naar het Kronenburgerpark. Vervolgens liepen we weer richting het centrum naar de Stevenskerk. Deze konden we niet zomaar voorbijlopen, zonder erin geweest te zijn. En het loonde de moeite. Er stonden wel 4 orgels in de kerk. Uit de kerk liepen we langs het Joodse monument. Op de gedenksteen van het beeld zijn de slotregels te zien van het gedicht “vrede” van Leo Vroman.

Kom vanavond met verhalen,
hoe de oorlog is verdwenen,
en herhaal ze honderd malen,
alle malen zal ik wenen.

Via het Anthonispoortje liepen we over de Waalkade naar de spoorbrug. Over het fietspad van de brug (“De snelbinder”) staken we de Waal over. Aan de overkant gingen we linksaf richting Oosterhout. Lopend langs de uiterwaarden passeerden we het monument van de Waaloversteek van 20 september 1944. Iets verderop konden we nog een nanocache loggen met behulp van de plaatselijke drinkebroers die hier op een bankje wat aan het uitrusten waren. Langs een voormalig toegangshek gingen we over een oprijlaan naar Oosterhout. In het dorpje eerst nog de inwendige mens versterkt. Dat werd tijd, want zo rond 6 uur, begon onze maag flink te rammelen. Toen op naar ons B&B adres. Daar werden we hartelijk ontvangen door de familie Van den Hoogen. De eerste dag van deze etappe zat erop: bijna 28 Km.

Vandaag konden we rustig aan doen. We hadden alle tijd. Om half drie konden we toch pas met het pontje van driel mee. Daarom hadden we ´s morgen ook nog geen haast. De wekker ging om half acht. Rustig wakker worden en om acht uur konden we aan het (weer) uitgebreide ontbijt. Verzadigd en verkwikt gingen we om half negen weer op pad. Zo liepen we het dorpje uit en staken de A15 en de Betuwelijn over. Langs een redelijk saaie asfaltweg door het gehuchtje Reeth naar het buurtschap Eimeren. Daar staken we de spoorlijn over en liepen tussen de akkers door over de Langeweg (wat een toepasselijke naam). Toen we die achter ons lieten, hadden we het saaiste stuk van het Airbornepad achter de rug. Gelukkig waren er nog wat werkzaamheden voor een nieuw stuk weg. Daar konden we onze tijd nog wat doden. Toen op naar het dorpje Driel. Helaas was de lokatie voor een stempel nog gesloten. Dan maar op zoek naar een winkel om wat boodschappen te doen. Bij het plein “Plac Polski” (Polenplein) vonden we een AH, waar we onze lunch konden inkopen. Ook stond daar een monument voor Gen. Sosabowski. Dit monument staat niet genoemd in het wandelboekje. Toen we de boodschappen in onze rugzakken hadden gedaan gingen we via de wandelroute naar het pontje. Onderweg liepen we langs het monument voor de “Canadian Engineers”, opgericht door de geredde parachutisten ter ere van hun bevrijders van de Canadese genie. Om 1 uur waren we bij het pondje. Daar hadden we genoeg tijd om de lunchen, te rusten, ons te vermaken, enz. Om half drie zagen we het pontje aankomen vanaf de overkant. We waren de enige passagiers. Toen we overgevaren waren, liepen we over het “kerkpad” langs een Hervormd kerkje waar een bittere strijd gevoerd is. Toen door de bossen van de “Hemelsche Berg” naar het Airbornemuseum. Zouden we littekens op de bomen in het park van kogelinslagen zijn? In het museum nog wat leuke dingen gekocht. Ook hebben we er nog een stempel opgepikt. Vervolgens liepen we uit het museum langs de gedenknaald richting spoorlijn. Daar volgden we een stukje van de route die ons bekend voorkwam van de Airbornewandeltocht. Zo bereikten we het station van Oosterbeek waar het einde was van de etappe. Om elf over vier stapten we in de trein richting Ede. Ook dit gedeelte van de tocht zat erop: 26km. We hebben het weer gefikst!

Vandaag staat het laatste stukje op het programma. Volgens plan gaan we deze etappe met z'n allen lopen. Eerst met de auto naar Oosterbeek waar we de woensdag waren gestopt. 't Was even lastig om een parkeerplekje te vinden aangezien de Stationsstraat afgesloten was. Maar om half elf konden we op pad. Pieter en ik moesten ons tempo wel wat aanpassen, want anders hield de rest ons niet bij. Het eerste stukje was bekend van de Airbornewandeltocht. Alleen lopen we de route dan andersom. Als snel kwamen we bij de begraafplaats. Indrukwekkend om te zien, dat er hier nog heel wat soldaten zonder identiteit liggen. Ook liggen er veel Polen. Na de begraafplaats gingen we verder door het bos. Hier en daar nog wat klimmen en goed op de weg letten, want de bewegwijzering laat hier wel eens te wensen over. Maar de combinatie GPS en routebeschrijving bracht ons uiteindelijk toch in Arnhem. Leuk om door zo'n steegje te lopen, wat bekend is van de verhalen. En wat staan er veel monumenten. Langs het voormalig SD-hoofdkwartier gingen we langs een steil trapje naar beneden en liepen wat verderop langs de Rijnkade. Vlak voor de Sabelspoort was het tijd om een boterhammetje te nuttigen. Toen door de poort langs de markt naar een stempel bij Proeflokaal de Waag. De laatste van de acht. Vervolgens langs de Eusebiuskerk, waar op dat moment markt was, door de winkelstraten terug richting de Rijn en de John Frostbrug. Bovenop de brug  konden we met gegevens van de plaquette een antwoord geven voor een geocache. Als staande op de brug konden we getuige zijn van het handelen in geestverruimende middelen. Al ruziend kwamen er zo twee mannen de trap op die wat verderop bij de gedenkplaat flink tekeer gingen. Het weerhield me niet om nog een plaatje te schieten van deze gedenkplaat. Toen weer verder naar het Airborneplein en via het Velperplein door de groenstrook langs de fonteinen. Ik vermoed dat dit het drukste stukje route is van het hele airbornepad. Toen langs het Willemsplein naar het station. We hebben nog even gezocht naar het eindpunt, maar evenals het begin, konden we ook daar niets van ontdekken. Jammer. Maar toch stapten we met een voldaan gevoel de bus in, terug naar Oosterbeek. Onze eerste lange afstandwandeling zit erop. Met dank aan de makers van deze tocht en de gastvrijheid bij de B&B adressen.