| zaaieling | nakomeling |
| zaakweldige | aansprakelijk persoon, crediteur |
| zachten | afbetalen |
| zakken | inhoudsmaat voor graan = ca 243 ltr. |
| zaliger gedachtenis (afk. s.g) | wijlen, overleden persoon |
| zamt | fluweel |
| zante | graan resten op het land, achtergebleven aren welke men mocht oprapen |
| zark | wollenstof benaming |
| zatblauw | donkerblauw |
| zatertag | zaterdag |
| zauer | doekenmaker |
| zayland | akkerland, te bewerken grond |
| zeedland | zaailand |
| zeemtouwersknecht | vermoedelijk knecht van de zeemleerbereider |
| zegelaar | merkmeester |
| zegge | moerasplant |
| zeggewaart | laaggelegen land voornamelijk met zegge begroeid |
| zehn nonen | vastendagen vanaf Aswoensdag tot voor Reminiszere, (uitgezonderd de vastenvrije zondagen) |
| zeichenmeister | ijkmeester |
| zeidler | imker |
| zeighelkiste | kist waarin de zegels werden bewaard |
| zeilsteen | magneet |
| zelger | zaliger |
| zeliger gedechtenisse | wijlen, overleden persoon |
| zener, zainer | korvenmaker |
| zengener | tangensmid |
| zerener | ijzersmid |
| zetschipper | een schipper die vaart voor rekening van de eigenaar van het schip |
| zeze | belasting, vaste heffing op onroerend goed |
| zielental | het aantal inwoners |
| zijde houdende, -houdenheit | aan de familie blijven waarvan het afkomstig is |
| zijde, van (moeders) zijde | zijlijn |
| zijl | afwateringssluis |
| zijlinie, | zijdelings |
| zijlschot | belasting op waterlossing |
| zijpen | slootje, waterloop |
| zilver | heraldiekteken, kleur, zilver, weergave in ongekleurde wapens door het wit te laten of niet gearceerd. |
| zilveren dukaat | muntsoort, waarde gelijk aan 50 stuivers |
| zilveren rijder | muntsoort, waarde gelijk aan 63 stuivers |
| zinstag | dinsdag |
| zitzweber | katoenwever |
| zoen | zoon |
| zoetekoek | ontbijtkoek |
| zonarius | gordel - zadelmaker |
| zondagskind | gelukskind, kind dat op zondag geboren is en volgens het bijgeloof geesten kon zien |
| zullingen | funderingen van een muur |
| zusterkinderen | neef en nicht die willen trouwen, hiervoor was (meestal) dispensatie nodig |
| zwanzigste | 13 januari |
| zwart | heraldiekteken, kleur, ook sabel genoemd weergave met horizontale en verticale arcering of effen zwart. |
| zweefstarre | planeet |
| zweetrok | jak, overhemd |
| zweites neujahr | 6 januari |
| zwet | grenssloot |
| zweve | binnendijk |
| zwijmelvlaag | epilepsie |
| zwillinge | tweeling |
| zwirner | draadmaker |
| zwischen den jahren | de tijd tussen kerstmis en nieuwjaar. (bedoelt wordt tot 6 januari) |
| zwölf nächte | de tijd tussen kerstmis en nieuwjaar. (bedoelt wordt tot 6 januari) |
| zwölfter abend | 5 januari |
| zwölfter tag | 6 januari |