M afk. 1000
M afk. meter
M afk. moeder, ook vaak doopheffer / Meter
M afk. monsieur, mijnheer, meneer, (de) heer
M afk. municipaliteit,gemeentebestuur, Burgemeester en Wethouders
M. afk. Magistor, meerdere, academisch geschoold persoon
M afk. marraine, meter, doopmoeder
m afk. mater, moeder
m.ria. afk. manu propria, eigenhandig
maaien doorklieven
maalder schilder
maandeel maandsoldijbrief
maankop slaapmiddel
maatje inhoudsmaat, meestal bij graan, 1 maatje = 2 spint, maar ook 1/8 spint
mabersteen marmer
mac afk. maçon, vrijmetselaar
macellarius macellio,  mactator, macello slager
machenare metselaar
machtbrief volmacht
machte lies, schaamdelen
machytsch metselwerk
macies magerheid, schraalheid
maddach een volle dag maaien als verplichting opgelegd
made, maet, meet weiland, hooiland ook een landmaat
madebeemt, madevelt weiland, hooiland
madelaere beheerder, .ste, bestuurder, .ster, bestuursambtenaar
mader maaier
maderijn ahornhout
madesloot afscheidingssloot tussen twee landerijen
mae hooiland, Made
maecbrief testament
maechscheidt boedelscheiding
maechswage, maegswager aanverwant
maecmaker, maecsman huwelijksmakelaar
maecsel een roerende of onroerende zaak die door de rechter kan worden verkocht ter voldoening van een schuld
maeg, maech, verwant
maegdaer ongehuwd, jonge man
maeghedelinghe boedelscheiding
maegschap verwantschap
maegsibbe bloedverwantschap
maegsoene deel van het zoengeld dat betaald wordt als schadeloostelling bij een doodslag of ernstige verwonding
maegtale graad van bloedverwantschap
mael rechtshandeling
maelboom boom die een grens aangeeft
maeldery maalrecht
maeldrager postbode, koerier
maelge, maelgie, maille gesp, ring, haak om iets mee vast te maken, ook een penning met een waarde van een halve penning
maelgelt belasting op het gemalen graan voor de bierbrouwerijen
maelgelt, maelloen maalloon
maelgenier, maeldenier marskramer voor kleine voorwerpen van metaal
maelget, malget houten hamer
maelgetter krijgsman met een strijdhamer
maelloot loodje, als vergunning om te malen
maelpegel merkteken voor het waterpeil bij watermolen
maelslot slot op een kist
maenboec registerboek waarin de schulden staan genoteerd
maenbrief dagvaardiging, soms ook schuldbekentenis
maendach maandag
maenen vragen om een vonnis aan schepen of leenmannen tijdens recht zitting
maennesse, manisse dagvaardiging
maent maand
maerleput, maerlepit mergelput
maerte, marte dienstmeid
maerten de werkzaamheden van een dienstmeid
maertse grens
maetgelt meetrecht
maetsman metselaar
maeybempd maailand
maeydagh maaidag
maeyen maaien
mag. afk. Magistor meerdere, academisch geschoold, meester
magelein marjolein
Magensche Mainz
magister meester, leraar, meerdere,
magister civium burgemeester
magistri van de aanvoerder, meester
magnus groot
magnus magister grootmeester
magschaft bloedverwantschap
magus tovenaar
maia, maii mei
maige bloedverwant
mainplevie een recht van de man door het huwelijk waardoor hij heer en meester wordt van al de roerenden en onroerende goederen, de inschulden en acties van zijn vrouw
mainten afk. maintenant, nu, thans, op dit moment
mainteneren handhaven, standhouden
maion afk. maison, maison, huis, woning, gebouw, tehuis
maiseel, maiseele vleeshal
maius mei
majeur, majeure meerderjarig (e), volwassen (e)
majorennis, maiorennis meerderjarig
majores, maiores voorvaderen, voorganger, voorouders
makagie beschikking bij uiterste wil, legaat
makelaar tussenhandelaar
maladrie, maladerie hospitaal
malcanderen met elkaar
malder, molder, molt inhoudsmaat, speciaal voor graan, 1 malder = 1/22 last, ook gezien 1/18 last en 2 mud en 1/4 mud. Ook was er een kleine Gelderse malder = ca 125 ltr. en een grootte Gelderse malder van ca 137 ltr.
male reistas, valies
maleren in kleur borduren
malerie het recht op het malen van het graan in een bepaald gebied, een soort banrecht
Malgetten met een houten of loden hamer slaan of bekloppen
maligna febri door een kwaadaardige koorts
maligneeren, met kwade trouw
malkanderens gesigte (in) tegen over elkaar, elkaar aanziend
malleator ijzersmid
malt mout
malversatie, malversare slecht beheer, ambtsontrouw, ontrouwe waarneming van een bediening, verduistering van gelden
mam vrouwenborst
mamburnus regent, voogd
man afk. manouvrier, dagloner
manbaar huwbaar
manbode gerechtsbode aan het feudaal leenhof
mancamer leenhof
manckaert manke, kreupele
mancorn diverse soorten koren ondereen gemengd
mandach gerechtsdag
mandaet lastbrief, bevelschrift
mandament bevel, bevelschrift.
mandeel het aan een bepaald iemand toekomend deel
mandel aantal stroschoven, soms 12 soms 16
mandemakere mandemaker
mandrita herder, monnik
mane (s morgens vroeg, vroeg in de morgen
manedach, maensdach maandag
maneet leenmans eed, leeneed
maneit, manheit de tijd van een man tussen zijn 20e en 50e jaar
mange een werptoestel voor stenen, blijde
mangeding terechtzitting van een leenhof
mangelt zoengeld voor een zeer zware mishandeling en doodslag
manger verkoper van etenswaar etc.
manghelijnghe onderlinge koop en verkoop van goederen
mangheltuchte handel,
manheve het gewicht aan koopwaar die een man kan heffen
manhuus oudemannenhuis
manhuys leenhof
maninge de vraag om een vonnis door de schout, oproeping om voor het gerecht te verschijnen, invordering van een (geld)schuld
manleen een erfelijk leen in de mannelijke lijn
manlijcheit de mannelijke geslachtsorganen, mannelijk karakter
manmate oppervlaktemaat, oppervlakte die een man maaide in een dag
mannbar meerderjarig
mannen uithuwelijken
manne-staeghe manshoogte
mannewaerhede woord van eer
manoordeel door een leenman gewezen vonnis
mans vochtig, nat
manslachtich moorddadig
manslachtigheyt moordneigingen
mansman achterleenman
mansoor mannelijke nakomelingen
mansstoel stoel met leuning
manssurcoot mantel
mansuarius boer, keuterboer
mansus grote hoeve
mantelinge beplanting
mantelkind bij wettiging door een huwelijk nam de moeder het kind onder de linker mantelslip en daarna was de (schand) vlek van onechtheid verdwenen.
mantrouwe erewoord, op mijn eer als man
manu propria eigenhandig, bv ondertekend
manwijf getrouwde vrouw
maraan spanjaard, spaanse jood?
maras moeras
marbelsteen marmer
marc gewicht voor goud en zilver te wegen
marcas betaalmiddel, mark
marcboom grensboom of grenspaal, grensmarkering
marchand colporteur straatkoopman
marckgeldt overdrachttaks
marckvoocht provoost
marctmoeder vrouw belast met het schoonhouden van de marktplaats
marctridder zwendelaar, oplichter
marcttaïnge samenscholing van gewapend volk op de markt
marctvager straatveger
mare poel, moeras, buitendijkse geul
maréchal.ferrant hoefsmid
marellen spel met 12 of 9 stenen of platte schijven
mariage de conscience huwelijk gesloten na samenleving
mariage de convenance huwelijk uit berekening
mariage in extremis huwelijk op het sterfbed
mariage trouver la nappe een vrouw huwen die reeds haar eigen meubels en inboedel heeft
marinarius matroos
maris van de man, echtgenoot
marita bruid, echtgenote, getrouwde vrouw
maritata, maritatus getrouwd
mariti echtpaar
maritus bruidegom, echtgenoot, getrouwde man
maritus et tutor legitimus wettig man en voogd
markebanken gerecht voor geschillen over de marktrechten etc.
markeboec boek waarin de marktrechten zijn opgeschreven
marken brandmerken
marleput mergelgroeve
marpahis stalmeester
marquer au fer rouge brandmerken
marraine meter, doopmoeder
marscalcus maarschalk
marschenares huurling
marsuparius tassenmaker
marteel, martse ijzeren hamer, strijdhamer, moker
marterwoche laatste week voor Pasen
martii van maart
martius maart
mas van het mannelijk geslacht, echtgenoot
masculini generis van het mannelijk geslacht
masel slachthuis, vleeshal
masier armoedig huisje
masiere stenen of lemen omheining om tuin, kerkhof, maar ook een kast in de muur
massarius pachter
masseur zuster
mastledere zeer lange ladder
mastschaep mest schapen, schapen speciaal voor het vet gefokt
maten inhoudsmaat voor graan = ca 43 ltr.
Mater moeder
mater meretrix ongehuwde moeder
materialista handelaar
materna meter
maternitas moederschap
maternus van moeders zijde
matertera magna oud- of groottante van moederszijde
matertera major achter-oudtante of achter groottante van moederszijde
matertera tante van moederszijde
materterna, matrina peet (-tante) v.
materus (bvn) van moederszijde
matewonde afmeting van een wond, afmeting bepaalde de hoogte van de boete voor de dader
matiarius worstmaker
matinus maart
matricularius koster
matrikel register, kerkregister
matrima minderjarige dochter, waarvan de moeder nog leeft
matrimoni vinculo copulati sunt zijn verbonden door de band des huwelijks
matrimonialis echtelijk, wettig
matrimonialiter copulati sunt zijn in de echt verbonden
matrimonialiter iuncti sunt zijn in de echt verbonden
matrimonio coniuncti in de echt verbonden
matrimonio coniungere in de echt verbinden
matrimonio coniunxi ik heb in de echt verbonden
matrimonio juncti sunt zijn in het huwelijk verbonden
matrimonium huwelijk
matrimonium clandestinum geheim huwelijk
matrimonium claudicans wettelijk onvolkomen huwelijk
matrimonium coniuncti zijn in het huwelijk verbonden
matrimonium conscientiae geheim huwelijk
matrimonium contrahunt sluiten een huwelijk
matrimonium contraxerunt hebben een huwelijk gesloten
matrimonium inierunt zijn een huwelijk aangegaan
matrimonium morganaticum niet volgens zijn stand gehuwd, huwelijk met de linkerhand, morganatisch huwelijk
matrimonium occultum geheim huwelijk
matrimonium putativum (zogenaamd=) ongeldig huwelijk
matrimonium virgineum jozefshuwelijk, kuis huwelijk
matrimoniun juncti sunt zijn in het huwelijk verbonden
matrimus minderjarige zoon, waarvan de moeder nog leeft
matrina meter, peetmoeder, stiefmoeder
matris soror moederszuster
matris van de moeder
matromonio ex primo uit het eerste huwelijk
matrona voorname gehuwde vrouw, vrouw van stand, vrouw op gezette leeftijd
matruela dochter van de zuster van de moeder
matruelis neef, nicht, zoon of dochter van tante
matse knots, strijdhamer
matselaere metselaars
matsen metselen
matte beddenzak, matras, strozak
mattenmacher matrassenmaker
matulinam, matutinam in de morgen
mature (vroeg)tijdig
matutinus in de morgen, vroeg in de morgen
mayen maaien
mayen maaien
mc afk. on compte, mijn rekening
Md. afk. huw. akte, moeder van de bruid
md afk. marchand, koopman, handelaar, verkoper, winkelier
Me. afk. van Mâitre, rechtsgeleerde b.v. advocaat, notaris
me afk. maitre, meester (in de rechten)
me afk. mère, moeder, moederdier, r.k zuster, moeder-overste
me, me afk. maître, meester in de rechten, advokaat, heer, vrouw, meester(es), gebieder, baas, onderwijzer(es), leermeester, schoolmeester, voorganger
mea licentia met mijn toestemming
mede wei- of hooiland
medeborge is met iemand samen borg voor iets
médecin, medicus arts, dokter
mededeler compagnon, deelhebber, vennoot
medegave bruidsschat
medeheemrader medebestuurder van de dorpsgemeente, gemeenteraadslid
medehelpen medehoir mede-erfgenamen
medehoir (s) mede erfgenaam
medeliggen bijslaap, gemeenschap hebben
medelijftocht lijftocht van een weduwe bij het scheiden van de boedel
medelopen zich verbinden (borg geven) om aan een kind bij het trouwen een bepaalde som (goederen) mee te geven
medemoeder doopmoeder
medemolen meekrapmolen
medepant onderpand
medereder verfbereider uit meekrap
medevader doopvader
medicus de middelste vinger
medietas helft
meelassijs accijns op meel, belasting op meel
meelder molenaar
meen gemeenschappelijk
meenboedel onverdeelde boedel, gemeenschap van goederen
meenheit burgerij
meenre voerman
meenreweide gemeenschappelijke weide
meente gemeente, burgerij, marktplaats
meentemae gemeenschappelijk hooiland
meenten gemeentewerken, algemene onderhoudswerken
meentevolc het mindere volk
meentocht vergadering van gerechtigden, ingelanden
meenwerc werkzaamheden van algemeen belang waartoe burgers werden opgeroepen bv, wachtlopen,
meesteklercke hoofdklerk
meester persoon die in zijn beroep de meesterproef heeft afgelegd en als zelfstandige mag werken en leerlingen opleiden
meesteren genees-of heelkunde behandelen, cureren
meestergelt verschuldigd loon aan de meester van een ambacht
meesterman baas, persoon onder de meesterman in rangorde
meesterproef afsluitende proef van bekwaamheid van een gezel om na slagen zich meester te mogen noemen
meet weiland, hooiland ook een landmaat
meetland wei- of hooiland
mei parochiani mijn parochianen
meinake medeplichtig aan moord of doodslag
meisen minderjarig meisje
meisniede de gezamenlijke huisgenoten, het gehele gezin, de familie inclusief het personeel
melber meelhandelaar
melcspice vat voor melk
meldebert boodschappenleitje
melisoen buikloop
melkmengel inhoudsmaat 1 melkmengel = 2 mengel ca 1.8 ltr
melle molen
mellen trouwen
mellicida bijenhouder, imker
melnare molenaar
membranarius perkamentmaker
memorie zielenmis
mendeltag witte donderdag voor Pasen
mendica bedelares
mendicans, mendicus bedelaar, bedelen
menestreel, ministreel muziekmaker,
mengel inhoudsmaat, 1 mengel = 2 pint, =1,5 stoop
menger handelaar
menisoen, melesoen buikloop
menist doopsgezinde
menkeler koopman
mennegat weg over andermans land, ook gat in de weg
menneroede rijzweep
menneweg weg waarover de wagens reden om de oogst binnen te berengen
mensa pauperum armen tafel
mensator meubelmaker, paneelmaker
mense in de maand
mensel metalen ring om stokeinde, om splijten te voorkomen
mensis maand
mensium maanden
menstruus een maand oud, maandelijks
mensurnale dertigste
mentie mededeling, vermelding
menu afk. menuisie, timmerman voor fijn timmerwerk, meubelmaker, schrijnwerker
meo consensu (de) met mijn toestemming
meraude smaragd
mercator koopman
mercator cerae was-handelaar
mercator ferri ijzer-handelaar
mercator granorum graanhandelaar
mercenarius dagloner
merckel fronton, driehoek vormige versiering aan bovenzijde gebouw
mercurii dies woensdag
merdaelge mestvaal, ook verachtelijk volk
mère célibataire ongehuwde moeder
mere modderige plaats, schandpaal
merer ambtenaar belast met het afpalen (= grens aangeven) van de eigendomsgrenzen
meretrix prostituée, deerntje, snol
mergen of morgen landmaat, betekend letterlijk de hoeveelheid grond die voor de middag geploegd kan worden (ca 1 ha)
mergendus de dopeling
mergentaal aantal morgens of mergens
mergschonk ruggengraat
meridie op het middaguur
meridies middag
merke grenssteen, grenspaal
mersch moerasland, vochtig land omgeven door waterlopen
merseman rondtrekkend koopman met merse ( = koopwaar) ook marskramer, verkoper van kleine waren.
merzler marskramer
mesekiste schanskorf
mesel meestal doelend op melaatsheid, slecht aan toe zijn
mesgroeve, messene mest- en/of beerput
meshegtjen het heft van een mes
mesmaker messenmaker
mesrode kettinghond, hond op het erf als bewaker
messade, messien mest, uitwerpselen
messagier veldwachter
messe afk. messire, edele heer,
messers afk. messieurs, mijne heren
messelgier stadsbode
messidor juni
mestgat weg over andermans land om de mest over te vervoeren
met onse handen eigenhandig
met proffijt met voordeel
met wille ende consent met goedkeuring van
met(er woon metterwoon, van hier uit (vertrokken)
metalen heraldiekteken, goud en zilver weergegeven door geel en wit
metator proever
mete oppervlakte- en landmaat, is het zelfde als gemet
metekrynck verbonden, huwelijk (s verbintenis), verwantschap
metse, maetsem mets metselaar
metsen metselen
mette doopmoeder, meter
mettebote pantoffels, warme schoenen voor de vroegmis
metten eersten bij de eerste gelegenheid die zich voordoet, zo spoedig mogelijk
mettene vroegmis of nachtmis, vaak om 3 uur (s nachts
meu, meui, meuje tante, nicht en stiefmoeder
meuke inhoudsmaat voor graan, 1 meuke = 1/4 zak
meurte lengtemaat, 1 meurte = ???
meus, mea mijn
meuse inferieur het gebied ten oosten van de maas
meuse maas
meyeavont de dag vóór 1 mei
meyer hoofd van het personeel op een boerderij, in oorsprong de hoofdknecht die de boerderij zelfstandig runt en bestuurt, ook rentmeester
mezekouwen openingen boven toegangen in de gevels waar doorheen men kokende olie, stenen en ander vuil kon gooien op aanvallers
Mg afk. huw. Akte, moeder van de bruidegom
mgr. afk. Magistor, meerdere, academisch geschoold, meester
mrs afk. messieurs, mijne heren
middelbaere bedoeld wordt meestal, van diverse afmetingen
middelderlands de (Nederlandse) taal van 1150-1550
middelen geldmiddelen
midvasten de 4e en soms de 3e donderdag voor Pasen
midwinter 25 december
midzoemer midzomer
midzomer 24 juni
mieden meeden
miestekoe gemeste koe
miesten mesten
miesterij heelkunde
mietling dagloner
migr afk. migratie, verhuizing, verplaatsing?
mijn water makende urineren (de)
miles dimissus gepasporteerd soldaat
miles gregarius gewoon soldaat
miles hollandicus Hollandse soldaat
miles in servitio Hollandorum soldaat in dienst van de Hollanders
miles, -itis soldaat
milies duizendmaal
militus soldatenkind
millesimus 1000e
min van waerdije van weinig waarde
minderzahl een getal van een jaartal met de weglating van de honderdtal nullen
mineur, mineure minderjarig (e),
mingel, mengel inhoudsmaat, 1 mengel = 2 pint, =1,5 stoop
minister Verbi divini dienaar des Goddelijk woord, predikant
minnehuis oude-liedenhuis
minorennis minderjarig
minorese minderjarige
minutor aderlater, heelmeester
minuut goedgekeurd en vastgesteld consept
mirakelspel toneelspel waarin een wonder wordt uitgebeeld dat aan god of een heilige wordt toebedeeld
miraude. meraude smaragd
mirkelick merkelijk, aanzienlijk
misdanken weigeren
mise een vrouw huwen die reeds haar eigen meubels, inboedel heeft
misen kosten
misere jammerlijk
miserere mei 15e zondag na Drievuldigheid
misericordia domini (plena est terra) 2e zondag na Pasen
mishoop mesthoop
misogame huwelijkshater
misogamie huwelijksverachting
misogynie vrouwenhaat
mispelbloem heraldiekteken, Gelderse bloem, meestal met vijf smalle bladeren
missa angelica de engelenmis, uitvaartmis voor kinderen
missive officieel ambtelijk schrijven, brief, schrijven
misvallen miskraam
mite betaalmiddel, koperen munt, gelijk aan 1/3 penning
mitigeren, mitigatie verzachten, verlichten, matigen
mittfasten de 4e en soms de 3e donderdag voor Pasen
mittsommer 24 juni
mittwinter 25 december
mixi sunt zijn gehuwd in een vreemde parochie
mixtus gemengd
ml-ft afk. maréchal-ferrant, hoefsmid
MM afk. Monsieur, mijnheer, meneer, (de) heer
Mme afk. Madame, mevrouw, dame
Mmes afk. Madames, dames
mmes afk. Mesdames, dames
modde moderpoel
moderamen bestuur van een kerkelijke vergadering
modice de suis vivens bescheiden van zijn eigen geld levend
modiste hoedemaakster
modo onlangs
moederader naam voor slagader bij vrouwen
moederateurs zij die de overeenkomst hebben geregeld
moeghen mogen
moeie tante
moer moeras, drassig land
moerachtig terrein drassig terrein
moermaal gezwel, gat of openwond aan een been
moerman turfboer
moermeester belast met het toezicht op het vervenen van het moeras.
moersmokkel dievegge
moeskopper plunderaar, zwervend soldaat
Moeye, moeij moei, tante, nicht en stiefmoeder
Moeyekint kind van een moei, tante, nicht en stiefmoeder
mogen kunnen
moijen maaien
mola, molendium, molina molen, ook gezien molensteen
molarius, molendinarius molenaar
molde melkvat
moldenhauer troggenmaker
molder, malder inhoudsmaat, speciaal voor graan, 1 molder = 1/22 last, ook gezien 1/18 last en 2 mud en 1/4 mud. Ook was er een kleine Gelderse molder = ca 125 ltr. en een grootte Gelderse molder van ca 137 ltr.
molensteller stelde de schrobbemolen in, onderdeel van de voorspinmachine voor het weven van lakenstof
molenvat inhoudsmaat, speciaal voor graan, 1 molenvat = 2 halster, 4 halster = 100 kg
molitor, molendinarius molenaar
molitor, mulitos, multar molenaar
momber voogd over onmondigen
momboirs, momboor voogden, voogd
momboor mane 's morgens vroeg, mannenkraambed, bij sommige primitieve volkeren bestaat het gebruik dat de man enige tijd in bed blijft nadat zijn vrouw van een kind bevallen is
monachus monnik, kluizenaar
monasterium klooster
mondigen mondig maken, zelf mogen handelen als de leeftijd van 25 jaar nog niet was bereikt (meerderjarig)
mondigheid handelingsbekwaam
monetarius munter, muntmeester
monialis non, religieuze
monitiones huwelijksafkondiging
monksuer monsieur
mons monsieur
monsr afk. Monsieur, mijnheer, meneer, (de) heer
mont berg, heuvel
mont voogdij
montcost geven te eten geven
moordgaten de openingen tussen de kantelen
moortdaet moord met voorbedachten rade
moosgat voorloper van gootsteen
moram gerens verblijvend
morbis door ziekten
morbo colico door een darmziekte
morbo contagioso door een besmettelijke ziekte
morbo febrili door een koortsachtige ziekte
morbo incognito door een onbekende ziekte
morbo languido door een kwijnende ziekte
morbo levi door een lichte ziekte
morbo pectorali door een borstziekte
morbo variolorum door pokken
morbo door ziekte
morbu caduco door de vallende ziekte
morbus ziekte
more christiano op christelijke wijze
morganatisch huwelijk niet volgens zijn stand gehuwd, huwelijk met de linkerhand, morganatisch huwelijk geldig huwelijk tussen een man van hoge adel en een vrouw van lagere stand, welke burgerlijke uitwerking door een bijzonder, het standsverschil van de vrouw en de kinderen regelend verdrag uitgesloten is
morgen oppervlakte maat, groot ca 0,8-1 ha, in elk deel van het land anders van oppervlak. de oppervlakte die men in een morgen kon ploegen, ook is hooien vermeld?
1 morgen = 6 hondt = 600 roeden (Rijnland)
1 hondt = ca.1419 m2,
1 roede = 14 m2
morgengave geschenk van een man gegeven 's morgens na de eerste huwelijksnacht aan de vrouw, vaak ook zijn geldelijke inbreng in het huwelijk
morgengeld bijdragen van de ambachten aan de kosten van waterschap, de kosten werden omgeslagen naar het aantal hoeve oppervlakte
morgenster heraldiekteken, knots met ijzeren punten
moribundorum sacramenta de sacramenten der stervenden
morientium sacramenta de sacramenten der stervenden
moris est (ut) zoals gebruikelijk is
mors civilis burgerlijk dood, verlies van burgerrechten, zijn burgerrechten verloren hebben
mors een lijk, de dood, het overlijden
mort dood
mort. afk. mortuus gestorven, overleden
mortalitas sacra in de zaligheid gestorven
mortaliter laesus dodelijk gewond
morte improvisa door een onvoorziene dood
mortel aangebakken aarde, gruis
mortificeren in de dode hand brengen
mort-né doodgeboren
mortua gestorven, overleden (vrouw)
mortualia rechten, kosten voor de begrafenis
mortuus gestorven, overleden (man)
mosa de Maas
mosacensis Maastrichts
Mosæ Trajectum Maastricht
mossor, proever
mote heuveltje
mothuis bordeel, huis van ontucht
motte versterkte heuvel, vaak staat er een verdedigingstoren op
mottoen betaalmiddel, goudenmunt omstreeks 1300
mouchoir klein soort pistool
moulin à eau watermolenmolen
moulin à vent windmolen
moulin molen
moulu geradbraakt
mourik oppervlaktemaat, 1 mourik = 25 vierkante roeden ook gezien 1/4 hond
mouwer korenmaat, 1 mouwer = 2 mud,= 8 lopen, = 3 sisters rocx
moye moei, tante,ook nicht en stiefmoeder
m.p. afk. manu propria, eigenhandig en ook mia. eigenhandig bv. ondertekend
mre afk. mestre, mettre, zetten, leggen, plaatsen, stellen
ms, mess afk. messidor, maand van de oogst
msre afk. messire, edele heer
mtrm. afk. matrimonium, huwelijk
mud inhoudsmaat meestal bij graan, 1 mud = 4 schepel, ca 430 tot 630 ltr Plaatselijk wijken de hoeveelheden sterk af
mud oppervlaktemaat, 1 mud = 0,43-0,8 ha Bijna elke streek had zijn eigen oppervlakte maat per mud
mud, mudde inhoudsmaat: hectoliter korenmaat van 120 pond, ook gezien 1 mud = 6 sisteren, = 108 gelten. (in Vlaanderen) ook landmaat: zoveel land als met een mud graan bezaaid kan worden (40 aren)
mudde landmaat: zoveel land als met een mud graan bezaaid kan worden (40 aren)
mudzaat, mutsaet oppervlaktemaat, 1 mudzaad = 16 vatzaad = 12 lopenzaad
muercorster stucadoor, figuur pleisterwerkmaker
muerplaet balk op metselwerk
muhme tante, nicht, verwante
muilstooter kwakzalver
muit gevangenis
mulcte boete
mulcteeren straffen met een geldboete
muliebris vrouwelijk
mulier vrouw
mulieris van de vrouw
mulitos, multor molenaar
multi allii, multis aliis vele anderen, met vele anderen
multis met vele anderen
multorum mulier vrouw die verschillende echtgenoten gehad heeft
mundeburdus, mundiburdus voogd
mündel pleegkind, adoptiekind
mündig meerderjarig
mundige dagen volwassenheid
munimenten bewijsstukken
munire bekrachtigen met zegel
munitus voorzien van
muntijser, muntysere muntstempel
muoike fries voor tante
murarius, murator metselaar
musse muts
mutsaert takkenbos, stapel takkenbossen
mutsereeders mutsenmaker, pettenmaker
mutsje inhoutsmaat, 1 mutsje =1/8 mengel, = ca 0,15 ltr
muulstoter oplichter die met valse relikwieën het platteland afloopt en de mensen bedriegt
muye moei, tante, nicht en stiefmoeder
muyrer metselaar